سلامت یکی از نیازهای اساسی انسان است و تأمین خدمات بهداشتی درمانی با کیفیت، ایمن، اثربخش و تا حد امکان مقرون‌به‌صرفه، یکی از وظایف اصلی دولت‏‌ها محسوب می‌شود. خدمات دیجیتال از مهم‌ترین عوامل تحول در صنعت بهداشت و درمان در عصر دیجیتال محسوب می‌شود که برای ارائه بهبود مستمر، این صنعت نیاز به تحول دارد.

اخیراً لغت سلامت دیجیتال در فضای مراقبت‌های بهداشتی به‌طور فزاینده‌ای بکار می‌رود، به خصوص در سال 2020 با توجه به پاندمی ویروس کرونا، سلامت دیجیتال هر چه بیشتر در استراتژی‌های سازمان‌های بهداشتی درمانی برای خدمات بهداشتی و درمانی بیماران وارد شده است.

سلامت دیجیتال از پیوند پیشرفت در حوزه‌های دیجیتال و ژنتیک با حوزه‌های سلامت، مراقبت سلامت، معیشت و اجتماع پدید می‌آید تا خدمات‌رسانی سلامت را ارتقا دهد. این رشته از فناوری اطلاعات و ارتباطات کمک می‌گیرد تا مشکلاتی که بیماران با آن درگیر هستند را مرتفع کند.

سلامت دیجیتال افراد را برای پیگیری، مدیریت و بهبود سلامت، معیشت و زندگی پربارتر خود، خانواده و جامعه توانمند می‌کند. سلامت دیجیتال می‌تواند کمبودهای خدمات سلامت را پوشش و دسترسی به آن خدمات را افزایش و هزینه‌ را کاهش دهد و پزشکی را دقیق‌تر و منطبق بر نیازهای اشخاص کند.

توسعه بازار سلامت دیجیتال

بازارهای هدف فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق حوزه سلامت دیجیتال شامل شهروندان و بیماران، محیط‌های آموزشی و ارائه‌دهندگان خدمات سلامت می‌شود. شهروندان و بیماران موضوعاتی از قبیل تناسب‌اندام و سبک زندگی، مراقبت در منزل و شبکه‌های اجتماعی و بازارگاه‌های الکترونیکی را در برمی‌گیرد.

مدیریت دانش و تشخیص و مراقبت پیشرفته از موضوعات زیرمجموعه ارائه‌دهندگان خدمات سلامت است و محیط‌های آموزشی شامل خدمات آموزشی از قبیل واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و محتوای آموزشی چندرسانه‌ای می‌شود.

طراحی و تولید نرم‌افزارهای حوزه سلامت دیجیتال

این موضوع در ایران نیز مورد توجه قرار گرفته و چند سالی است که شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق زیادی به آن ورود داشته و با ارائه محصولات و خدمات باعث پیشرفت این حوزه شده‌اند، به همین جهت در سال‌های اخیر یکی از مأموریت‌ها و جهت‌گیری‌های اصلی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق فعال در این حوزه بوده است.

بیشترین محصولات حوزه سلامت دیجیتال ایران در حوزه فناوری‌های وب‌سرویس، پلتفرم دیجیتال، اپلیکیشن موبایل و نرم‌افزار هستند. تاکنون در این حوزه بیش از 225 محصول شناسایی شده‌اند که در حال سرویس دهی به مشترکان خود هستند.

حوزه تناسب‌اندام و تغذیه و تعداد اپلیکیشن‌های فعال در این حوزه بیشترین محبوبیت را برای کاربران و همچنین شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق داشته که می‌توان گفت تناسب‌اندام و تغذیه، جایگاه بالاتری نسبت با سایر حوزه‌ها در بازار سلامت دیجیتال دارد.

ارائه راه حل برای چالش‌ها و مسائل

فناوری‏‌های دیجیتال راهکارهایی برای پاسخ به چالش‌ها و مسائل ارائه می‌دهند. خودکارسازی در فرآیندهای تشخیص بیماری و درمان، نگهداری از افراد کهن‏سال و آسیب‌‏پذیر و تحلیل اطلاعات و انجام آزمایش‏‌های تحقیق و توسعه داروسازی با استفاده از هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء، رباتیک، رایانش ابری و اینترنت نسل پنجم، هزینه‏‌های درمان را کاهش و افزایش بیماری‌‏های مزمن را کنترل کرده و به تقاضا و انتظارات در حال تغییر مصرف‏‌کنندگان پاسخ خواهد داد.

همچنین جمع‌‏آوری اطلاعات از طریق سنسورها و ابزار پوشیدنی، اینترنت اشیاء و ذخیره آن در پایگاه‏‌های ابری و بلاک‏چین، اطلاعات یکپارچه، به‌روز، معتبر و دقیق در حوزه سلامت را فراهم می‌‏کند و با استفاده از واقعیت افزوده و مجازی و اپلیکیشن‌‏های موبایل سطح سلامت شهروندان و امنیت خدمات سلامت افزایش می‏ یابد.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

20#